DÜNYA ARTIK "ZORBA"SIZ..

Atilla KÖPRÜLÜOĞLU

Mikis Thedorakis

96 yaşında hayatını kaybetti...

DÜNYA ARTIK

"ZORBA"SIZ..

Sakız adasında, Giritli bir baba ve

İzmir-Urlalı bir annenin oğluydu Mikis Thedorakis..

Müzik eğitimi almadan çocuk yaşta kendi kendisine şarkı yazmıştır.

Koro kurup, Bizans dinsel müzikleriyle konserler vermiştir.

İtalya'nın Yunanistan'a savaş açmasıyla,

17 yaşında faşizm ile tanışmıştır.

Direniş hareketine katılır, yakalanır Mikis.

Serbest bırakılsa da bir süre sonra

faşizmle mücadelede kararlıdır.

Ülkesinin Nazilerce işgal edilmesiyle direnişe katılır.

İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra başlayan

Yunan İç Savaşı boyunca (1946-1952 arası) yine birçok

kez hapse girip çıkar, Paris sürgünlüğünü yaşar.

Mikis 

Theodorakis!

**** 1961’deYunanistan'a döner, kurduğu

"Lambrakis Gençlik Örgütü''nün başkanlığını üstlenir.

Kısa bir süre sonra da Pire'den milletvekili olur.

1967 Albaylar Cuntası Darbesi'nin "ilk hedeflerinden"

biridir Theodorakis!

Cunta, bir kararname ile bestecinin yapıtlarının

çalınmasını ve dinlenmesini yasaklar!

O da "Yurtsever Cephe'"yi kurar,

rejime karşı mücadelesini sürdürür.

Sonra tutuklanır! Oropo Toplama Kampı’na götürülür.

Dünya çapında sürdürülen bir dayanışma kampanyası

sayesinde cezası sürgüne çevrilir.

Theodorakis sürgünde de Cunta'ya karşı mücadele

eder; çıktığı turnelerde bin kadar

konser verir, muhalif bir sanatçının ülkesindeki

baskı rejimini teşhir etmesine önemli bir örnek olur!..

Albayların iktidardan düşünce 1974 'te tekrar milletvekili seçilir.

Zülfü Livaneli ve diğer dostlarıyla

Türk-Yunan Dostluk Derneği'ni kurar;

İstanbul'da, İzmir’de konserler verir.

Yine Türk Yunan dostluğu adına yapılan bir başka çalışma, "Güneş Topla Benim İçin" albümüdür.

Zülfü Livaneli - Mikis Thedorakis ortak yapımıdır. İçinde Türkçe ve Yunanca şarkılar vardır.

Mitçotakis hükümetinde iki yıl bakanlık da yapar!

Klasik müzik alanında yaptığı başarılı çalışmaların

ardından geleneksel ve ulusal çalgılara, ritmlere ve

ezgilere yönelen Theodorakis, "Epitafios" Mezartaşı

yazıtı beste dizisiyle Yunanistan'da

büyük bir kültür devrimi başlatır.

***

Theodorakis; bin dolayında şarkı yazmıştır.

Çok sayıda senfoni, bale, opera ve oratoryo da bestelemiştir.

Birçok tragedya ve modern tiyatro oyununun

müziğini yazmıştır.

12 sinema filminin müziği ona aittir. 

Yazdığı film müzikleri arasında "Z"ninki

ses getirirken, Anthony Quinn'in başrolündeki "Zorba" için

bestelediği müzik de "Sirtaki"nin dünyaya yayılmasını sağlamıştır.

Sanatsal etkinliklerine hep siyasal mücadelesi eşlik etmiştir.

"Hayatımda en güçlü olduğum ve en güzel yıllarımı Yunanistan Komünist Partisi (KKE) saflarındayken yaşadım."demiştir.

Dünya çapında insan hakları savunucusudur da.

Çevresel sorunlardan tutun da evrensel bir barışa ulaşılmasına

dek pek çok alanda çalışmalar yapmıştır.

***

Mikis, aramızdan ayrıldı,

Dünya "Zorba"sız kaldı!

Dünya çapında bir sanatçıydı Mikis Theodorakis...

Bir barış, sevgi, kardeşlik ve müzik insanıydı...

Her anlamda hayatı sanatla ve sevgiyle güzelleştirmeye çalışan, 96 yıllık ömrünü bunlara adayan, suyun öte yanından bir dev çınardı...

Anısına, bıraktığı izlere saygıyla.

Onu,

müziğiyle sözleri Nazım Hikmet'e ait

bir veda ile selamlıyorum:

"Hoşça kalın dostlarım benim hoşça kalın! 

sizi canımda canımın içinde, 

kavgamı kafamda götürüyorum. 

hoşça kalın dostlarım benim hoşça kalın...

resimlerdeki kuşlar gibi 

dizilip üstüne kumsalın, 

mendil sallamayın bana. İstemez... 

ben dostların gözünde kendimi 

boylu boyumca görüyorum...

a dostlar a kavga dostu iş kardeşi

a  yoldaşlar  a..!!. 

tek hecesiz elveda..

geceler sürecek kapımın sürgüsünü, 

pencerelerde yıllar örecek örgüsünü. 

ve ben bir kavga şarkısı gibi haykıracağım 

mapusane türküsünü.

yine görüşürüz dostlarım benim

yine görüşürüz. 

beraber güneşe güler, beraber dövüşürüz.

a dostlar  a kavga dostu iş kardeşi 

a  yoldaşlar  a..! ELVEDA..!