CHP İzmir Milletvekili ve Dış Ticaret ve Gümrük Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Başdanışmanı Mahir Polat, gümrüklerde değiştirilen uygulamayı Meclis gündemine taşıdı. Gümrüklü sahalarda doğrudan ya da dolaylı temsil yoluyla iş takibi yapan kişilerin beyan edildiği ortak veri havuzu olan Yükümlü Kayıt ve Takip Sistemi’nde (YKTS) 5 Haziran 2023 tarihinden itibaren farklı bir uygulamaya gidildi. Uygulamanın sorunlu olduğunu belirten Mahir Polat, Ticaret Bakanı’nın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
Hayata geçirilen uygulamayla YKTS’den iş takibi, eşya teslimi gibi süreçler için “Gümrük Müşavir Yardımcısı” ve “Diğer” başlıklarının kaldırıldığını belirten Polat, “Gümrüklü sahalarda kimlerin yetkili kılındığı, yetkili kişilerin sorumlulukları ilgili mevzuatta açıkça belirtilmesine rağmen amacı anlaşılamamış bir biçimde sadece vekalet beyanına bakılmaya başlandı. Bu durum gümrüklerde kontrol mekanizmasını zayıflatır” dedi.
MESLEĞE ZARAR VERİYOR
Polat, “Söz konusu uygulama sorunlu. Gümrük Müşavir Yardımcıları, gümrük mekanizmasının bir birleşeni ve önemli bir yük ve sorumluluk taşıyorlar. Gümrük Müşavir Yardımcılarının yanı sıra sahada görevli olarak atanmış personellerin özlük haklarını iyileştirmek gerekirken, mesleğe zarar verici uygulamaları kabul etmek mümkün değil. Gümrük sisteminin tüm paydaşları bu değersizleştirmeden olumsuz etkilenir” diye konuştu.
KANUN TEKLİFİNİ HATIRLATTI
Gümrük Müşavirleri ve Yardımcılarının diğer mesleklerde olmayan bir olumsuz durumla karşı karşıya olduğunu belirten Polat, “Gümrük Müşavir Yardımcılığı da Gümrük Müşavirliği de yoğun çaba, zaman ve emek isteyen mesleklerdir. Gümrükler, devlete gelir sağladığı gibi iktisat politikasının önemli ve vazgeçilmez araçlarından biridir. Gümrükler, devletlerin teşkilat yapısı, vergi sistemleri, uluslararası ticari ve ekonomik ilişkileriyle doğrudan ilgilidir ve bu ilişkilerin uygulama yeridir. Böyle büyük değere sahip bir olgu ve organizasyonda yetkililerin elbette uzman kişilerden oluşması hayati öneme sahip ancak Gümrük Müşavirliği sınavına üçten fazla girme yasağı var. Yani Gümrük Müşaviri olabilmek için hayatınız boyunca sadece ama sadece üç hakkınız var. Başarılı olamazsanız yılların çalışması, emeği boşa gidiyor. Bu hakkın en azından beşe çıkarılması için kanun teklifi verdim. Sınav sistemindeki sıkıntılar da dikkate alındığında, mesleği değersizleştirmek devlete, ticarete, ekonomiye büyük zarar verir” diyerek sözlerini tamamladı.
Mahir Polat Ticaret Bakanı’na şu soruları yöneltti:
Yükümlü Kayıt ve Takip Sistemi’nden (YKTS) iş takibi, eşya teslimi gibi süreçler için “Gümrük Müşavir Yardımcısı” ve “Diğer” başlıkları neden kaldırılmıştır? Söz konusu işlem mevzuata uygun mudur?
Sadece Gümrük Müşavirinin vekalet sisteminde tanımlanmasına izin verilmeye başlanmasındaki amaç nedir?
Söz konusu uygulamanın izlenebilirliğe ve denetlenebilirliğe etkisi ne olacaktır?
Uygulamanın ön görülen bir süresi var mıdır?
Söz konusu uygulamanın gümrük mekanizmasının önemli bir birleşeni olan Gümrük Müşavir Yardımcılığı mesleğine etkisi ne olacaktır?