Covid-19 salgını nedeniyle yolcu ve uçuş sayılarında ciddi bir düşüş yaşayan havacılık sektöründe, Ulaştırma Bakanlığı’nın aldığı kararla Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü tarafından işletilen havalimanlarında 2020 yılı kira bedelleri silindi, 2021 kiralarında ise yüzde 50 indirim yapıldı.
DHMİ’nin bilanço ve hesaplarının görüşüldüğü KİT Üst Komisyonu toplantısında kira ertelemeleri ve garanti ödemeleri muhalefet milletvekillerinin ana gündemini oluşturdu.
CHP İzmir Milletvekili ve TBMM KİT Komisyonu CHP Grubu Sözcüsü Atila Sertel, pandemi gerekçesi ile havaalanı işletmeciliği yapan özel sektöre sağlanan kolaylıkların kolaylığı aşarak bir tür kıyak çekmeye dönüştüğünü vurgulayarak, sadece İstanbul Havalimanı’nın silinen borcunun esnafa ödenen bin liralık desteğin 2.5 katı olduğunu söyledi.
SİLİNEN BORÇ 9.28 MİLYAR TL
CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel, şunları söyledi:
“İktidar yandaş şirketlerin işlettiği İstanbul Havalimanı’nın 2020 yılı borcunu sildi. Borç tutarı esnafa verilen 3 aylık desteğin yaklaşık 2,5 katı. İktidara yakın olan Kalyon, Cengiz, Limak ve Mapa’nın ortak olduğu İGA’nın işlettiği İstanbul Havalimanı’nın Devlet Hava Meydanları İşletmesi’ne ödemesi gereken yıllık kira bedelinin yaklaşık 1,1 milyar Euro. 2018 yılında 2 yıl süreyle kira erteleme kararı verilen İGA böylece bugüne kadar DHMİ’ye ödemesi gereken kirayı hiç ödememiştir. İGA’nın silinen borcu güncel kurla yaklaşık 9,28 milyar TL’ye denk geliyor. Buna göre milyonlarca esnafımıza sağlanan 3 ay süreyle 1000’er lira verilmesine yönelik destek paketinin büyüklüğü ise toplam 3,72 milyar TL tutarında. Bu durumda; iktidarın İGA’ya yalnızca kira borcunu iptal etmeyle sağladığı destek, esnafa verilen desteğin 2,48 katına denk geliyor. Kira indirimleri de düşünüldüğünde İGA’ya verilen desteğin esnafımıza sağlanan desteğin neredeyse 5 katına çıktığı görülmektedir. İktidar bir kez daha esnafımızın yanında değil, kendine yakın şirketlerin yanında yer aldığını gösterdi.”
GARANTİ ÖDEMELERİ KARA DELİK GİBİ
Havalimanlarına verilen garanti ödemelerinin de kara deliğe dönüştüğünü belirten CHP İzmir Milletvekili Atila Sertel, Kütahya Zafer Havalimanı’na garanti edilen yolcu sayısı ile uçan yolcu sayısı arasındaki farkın yüzde 98’lere kadar çıktığını söyledi. Sertel, Kütahya Havalimanı’nda yolcu sayısı bu şekilde yüzde 98’lere varan sapmayla devam ederse sözleşme süresi bitimi olan 2044’e kadar devletin kasasından 208 milyon Avro çıkacağını söyledi. Sertel, eski Ulaştırma Bakanı Cahit Turhan’ın ise Zafer Havalimanı’nın kamu tarafından yapılması halinde ise yapım ve işletme maliyetlerinin 85 milyon 304 bin Avro olacağını açıkladığını ifade etti.
Covid-19 virüsü nedeniyle İstanbul Havalimanı’nda da yolcu ve uçuş sayısında ciddi bir düşüş olduğunu belirten Sertel, şöyle devam etti:
“İktidara yakın şirketlerin yer aldığı İGA tarafından işletilen İstanbul Havalimanı 6 Nisan 2019 tarihinde hizmete girdi. Havalimanı 31 Aralık 2019 tarihine kadar geçen sürede garanti edilen yolcu sayısı üzerinden çıkıldığı için Devlet Hava Meydanları İşletmesine yaklaşık 22,4 milyon euro tutarında ödeme yapmıştır ancak 2020 yılında pandemi nedeniyle yolcu sayısında yaşanan azalma kamuya ek yük olarak yansıyacak. Ki öyle de olmuş ve İstanbul Havalimanı’nda 2020 yılında havalimanı yalnızca 23,4 milyon yolcuya hizmet verilmiş. Bu durumda, Devlet Hava Meydanları İşletmesinin garanti kapsamında 230 milyon euro ödemek zorunda kalacağını biliyoruz. Bu garanti yükünün 2021 yılı için de 400 milyon Euro’ya ulaşabileceği öngörülüyor.”