BİR DAHİ;
LEONARDO DA VİNCİ
‘‘la verita sola fu figliola del tempo-Hakikat zamanın tek kızıdır!..’’
‘’Görmeden bakan, duymadan dinleyen,
hissetmeden dokunan, düşünmeden konuşan
insanlardan uzaklaşın…’’
*****
Bu söz kimin diye sorup, hemen yanıtlayayım;
Döneminin ölümsüz ilk kadın portresi
‘’Mona Lisa’’, ‘’Son Akşam Yemeği’’ tablolarıyla da
hemen akla gelen ünlü İtalyan ressam Leonardo Da Vinci’nindir.
(O Mona Lisa’nın dudaklarını 12 yılda boyadığı tevatür müdür, bilemiyorum…)
Rönesans sanatının zirveye çıkmasında büyük katkı sağlamış
simge sanat insanlarındandır Vinci.
Büyük bir sanatçıdır, yenilikçi kompozisyonlar elinden çıkmıştır.
Heykeltraştır, yazardır, düşünürdür, mimardır,
astronomdur, müzisyendir(mükemmel lir ve flüt çalar)
, matematikçidir,
araştırmacıdır; bir dehadır!..
Latince’yi de 40 yaşından sonra öğrenmiştir.
*****
İlginç bir özelliği vardır; bir eliyle resim yaparken
diğeriyle de yazı yazmayı becerebilendir.
Notlarını da ayna karşısında okunabilen ters harflerle yazıyordu.
Mikelanj, Botticelli gibi, 67 yıllık
yaşamının büyük bir bölümü Floransa’da geçmiştir.
El yazması kitapları servettir.
Örneğin; Codex Lieicester’ini(20 yaprak),
Bill Gates 48.4 milyon dolar ödeyerek sahibi olmuştur.
Ünlü ressamımız Bedri Baykam, Vinci’nin doğum günü olan ‘’15 Nisan’’ı Meksika’da
9 yıl önce katıldığı Uluslararası Sanat Derneği Genel Kurulu’nda ‘’Dünya Sanat Günü’’ olarak önermiş ve kabul ettirmiştir.
*****
Vinci’nin sözleri, tabloları kadar popülerdir.
Her biri, yaşamda rota belirler aslında.
Biraz örnek verelim;
‘’Üç insan sınıfı vardır; Görenler, gösterileni görenler ve görmeyenler’’
‘’Engeller zorluklar beni durduramaz!
Her bir engel kararlılığımı daha da güçlendirir.’’
‘’Hayatın sunduğu yol dikse, sen de başını dik tut!..’
‘’Kötü huylu ve kıt zekalı kaba insanların,
böylesine nitelikli bir araca(bedene) ve
bu düzenek yığınına layık olmadıklarını düşünüyorum.’’
‘’Görmeyi öğrenin. Herşeyin birbiriyle
bağlantılı olduğunu fark edeceksiniz.’’
‘’Zenginlerin hatıraları ölünce biter.’’
‘’Hayata değer vermeyen onu hak etmemiştir.’’
‘’Bir ressam resim yapmaya tuvali tamamen siyaha boyarak
başlamalıdır.
Çünkü ışık vurana kadar doğada herşey karanlıktır.!’’
Veeee…
‘’Aklın yorulmadığı, korkmadığı ve asla
pişmanlık duymadığı tek şey; öğrenmektir!..’’
*****
Korona Günleri’nde ‘’umutsuzluk bize yakışmaz’’ diyoruz,
Uyum sağlamaya (zor da olsa) çalışıyoruz zorlu döneme.
Eskisinden daha çok okuyoruz,
yazıyoruz, araştırıyoruz; bilgileniyoruz, öğreniyoruz.
Yaşam bize her an öğrenilecek bir şeyler sunmuyor mu?
O öğrendiklerimiz de düşünmeye zorlamıyor mu?
Doğan Kuban Hoca’ya göre de ‘’Düşünme
insanın işidir, fakat her insan düşünemez.
Düşünme insanın en büyük yeteneğidir
ama bilgiyle beslenmeden sadece
hayvanlara egemen olmaya yarar!..’’
*****
Kendi ifadesiyle; ‘’Çizdiği her resim
kendi yaşamına sorduğu bir soru’’ olan
‘’sanat ve bilim dehası’’ Leonardo da Vinci,
503 yıl önce -bugün- aramızdan ayrıldı.
‘’Yaşamdan sonra da hatırlanmak isterseniz
ya okunmaya ya da yazılmaya değer şeyler
yaşayın!’’demiştir Franklin.
Resimleriyle, çizgileriyle, buluşlarıyla, felsefesiyle, düşündürdükleriyle ve
öğrettikleriyle yüzyıllardır hatırlanan
Leonardo da Vinci gibi!..