ANTREPOLARDA ŞİŞLEMEYE DEVAM - 2
GÜMRÜKÇÜLERDE VE GÜMRÜKLERDE ALKOL SORUNU
NEDEN BU FİRMALAR VERGİ LİSTELERİNDE YOK?
Yeni yazımda gümrüklerdeki alkol sorununu ele alalım. Aman yanlış anlaşılmasın gümrük memur, amir müdürlerinin alkol sorunundan söz etmiyorum. İçeni, dağıtanı, içti mi aslan kesileni var ama o yazı bu yazı değil!
Bu yazımızda sadece kapıya yani gümrüğe alkol gelince bizim görevlilerin neden sarhoş olduğunu açıklamak istiyorum.
ANTREPO VE SERBEST BÖLGE NE DEMEK?
Antrepolar gümrük gözetimi altında bulunan eşyaların ya da izin durumuna göre ihraç eşyalarının konulduğu yerlerdir. Ülke sınırları içinde bulunmakla birlikte, ekonomik olarak ülke dışı sayılan; mallar hizmetler için üretim, ticaret, ekonomik faaliyetlere izin verilen gümrük vergileri ve diğer vergilerden muaf tutulan alanlara ise Serbest Bölgeler demekteyiz.
BU İŞİ MEMUR YAPAR!
Vergiler açısından yurtdışı sayılan yerlerdir. İthali yasak ve özel düzenek gerektiren eşyalar antrepolara konulamamaktadır. En önemli değerlendirme antrepolara eşya giriş ve çıkışlarında yaşanmaktadır. Gürbulak ve akaryakıt antrepoları hariç ülkemizdeki antrepolara eşya giriş çıkışlarını ücreti mukabili yeminli gümrük müşaviri (YGM) adına, yardımcıları ve stajyerleri yapmaktadırlar. Gürbulak ve akaryakıt Antrepolarında bu işlemleri gümrük memurları yapmaktadır.
BAKIN DÖNEMİN MÜSTEŞARI NE DEMİŞ?
Buralarda bu işi yapacak YGM bulamamaktadırlar. 2013/5 sayılı dönemin müsteşarı imzalı genelge kapsamında işlemler yürütülmektedir. Genelgede eşya transitleri resmî belgelerle yapılması değerlendirilmemiş talimatla işlem yapılması istenmiştir.
En büyük problem aynı gümrük idaresi arası eşya hareketlerinde yaşanmaktadır. Bu problem halen çözülmemiş resmî belgelerle eşya hareketleri yapılmamakta tutanak ve yazılarla; idari tasarrufla çözülmeye çalışılmaktadır. Aynı müdürlüğe bağlı limanlar arası eşya hareketi de aynı şekilde tutanaklarla değerlendirmeye çalışılmakta, eşya kaybına, tarife saptırmasına, kıymet farkına sebebiyet vermektedir.
Antrepolara eşya giriş çıkışı transit evrakları ile sağlanmalıdır. Transit evrakları ve Antrepo evrakları çakıştırılmalı. Antrepodan serbest dolaşıma giriş evraklarında farklılık varsa otomatik değerlendirme yapılmalıdır. Varış onayları hiçbir eğitim almamış YGM yardımcıları ve stajyerleri elinden alınmalı Muayene Memuru onayından geçirilmelidir.
ÖNCE EĞİTİM
Ayrıca Gürbulak örneğinde görüldüğü üzere, varış evrakları eğitim almamış memurlar eliyle yapıldığında; mükellef karışık eşya beyan edip transit eşyaların birçoğunu kenardan ayırıp, sistem kayıtlarına sokmamakta, ya da antrepo içinde eşyayı değiştirmektedir. Varış onaylarını muayene memurları yapmalıdır. Stok kayıtları bu onaydan sonra otomatik oluşmalıdır. Eğitim almamış memur, stajyer, yardımcılar bu işlemi net olarak yapmamakta, yapamamaktadırlar.
ÇIĞRINDAN ÇIKAN SINIR TİCARETİ
Antrepolarda, geçici depolama yerlerinde, akaryakıt antrepolarında elleçleme, markerleme, bandrolleme muhakkak beyan üzerinden muayene memuru onayı ile sağlanmalıdır. Memur sorumluluğu işlemlerin düzenli yürümesini sağlayacaktır. Ayrıca bu işlemler yapılırken, takip ve kamera sistem kayıtları delil olarak belgelere eklenmelidir.
Gürbulak’ta bin kişiye hizmet eden Antrepo ve sınır kapısı işlemleri yeniden düzenlenip, gerekli ise bir lojistik üs içine alınıp Erzurum ya da Bitlis iline kaydırılmalıdır. Çığrından çıkan sınır ticareti kaldırılmalıdır. Suriye’de sınır kalmamıştır.
Tütün firmalarının transit, antrepo, bandrol, vergi işlemleri en son ne zaman dünya verileri ile çakıştırılıp kontrol edilmiştir?
12.06.2024 tarihli internet sitemizde 3 milyon 550 bin şişe kaçak içkiye Antalya’da el konuldu haberi yayınlanmıştır. 13.06.2024 tarihli 5 bin 800 litre içki Antalya Kemer’de yakalandı haberi yayınlanmış. 30.12.2023 tarihli haberde yine Antalya’da 3 milyon şişe kaçak içki yakalanmıştır. Toplam 6 ayda 7 milyon şişe içki satış aşamasında yakalanmıştır. Satılanlar yakalanmamıştır.
HANGİSİ UNUTULMUŞTUR?
Serbest bölgelere ne kadar alkol geldiği ne kadar transit yapıldığı ne kadar antrepolara konulduğu, ne kadarının şişelendiğini, ne kadarının bandrollendiği, ne kadarının ithal edildiği çapraz kontrolleri yapılmış mıdır. Üretici ve satıcı firmaların ödedikleri vergiler yine Maliye ya da Gümrük tarafından alınması mı unutulmuştur yoksa firmalarca vergilerin verilmesi mi unutulmuştur. Tütün, alkol ve akaryakıt firmaları üretim, satış ve dünya verileri neden karşılaştırılmamaktadır.
Tekel devletin elindeyken tekelin ödediği vergiler her zaman ilk on listesinde olmaktayken, Ülkemizdeki tütün alkol firmalarını vergi ödeme sıralamalarında görememekteyiz.
SAHİ NEDEN YOK?
Ülkemiz dünya tütün tüketiminde dünya 5. olduğu halde vergi ödemede tütün firmaları neden yoktur?
Tarım Bakanlığı bu alkol yakalamalarından sonra yeni uyanmış 18.07.2024 tarihli Elektronik Alkol Takip Sistemini (EATS) çalıştırmıştır.. Bütün kaçakçılıklardan sonra dijital sistemler kurulmuş Tarım Bakanlığı ve diğer Bakanlıkların yeni sistemleri çalıştırması vergi sistemine yansıması olmamıştır.
Biz alkol, tütün, akaryakıt; gümrük işlemlerinde transitte antrepolarında, geçici depolama yerlerinde ne yapıldığını bilmiyoruz.
Kısaca, tütün, alkol, akaryakıt konulan depolanan yerlerde devir, elleçleme, bandrolleme ve markerleme muhakkak gümrük sistemi, gözetimi ve onayına, belgelendirmeye sokulmalıdır.
.............