BİR DE MADALYONUN DİĞER YÜZÜ VAR!
Sizlere köşemde daha çok Gümrük İdarelerinin Kaçakçılıkla Mücadelede tahsil etmesi gereken vergileri tahsili ve bu tahsilat sırasındaki usulsüzlükleri, yöntemleri yapılanları ortaya koyuyorum. Ancak işin bir diğer tarafı hazinenin tahsil ettiği vergileri geri vermesi olgusu.
Gümrük idareleri Gözetim Kıymeti uygulamaları, Kayıt Belgesi, Referans Kıymet uygulamaları gibi birçok uygulamada maalesef etkin bir politika ortaya koyamıyor. Özellikle Gümrük İdarelerinin Gümrükler Genel Müdürlüğü 2012 / 29 Sayılı Genelgesi kapsamında açtıkları kıymet araştırmalarında nihai sonuca ulaşamıyor hatta kıymet araştırması açmak bile yükümlülere ağır bir yükümlülük getiriyordu.
HEM MÜKELLEF HEM İDARE KURTULDU
Bu ağır yük Gümrük Yönetmeliği’nin 587. Maddesi’nin 1. Fıkrasının (d) bendinde yer alan cezaların teminata bağlanma şartı 03.01.2023 tarih ve 32062 sayılı Resmî Gazete değişikliği Danıştay Kararlarına uygun bir şekilde değişiklik yapılmıştır.
Buna göre; “Düşük kıymet beyanı şüphesiyle kıymet araştırması yapılan hallerde yükümlünün beyanına göre yapılan vergi tahakkukları ile gümrük idaresince tahakkuk ettirilen bütün vergiler arasındaki farkın teminata bağlanması.” hükmü ile artık ağır cezaların teminata bağlanması ortadan kalktı ve sadece idarenin tespit edeceği kıymete göre oluşan bir fark vergi varsa bu teminata alınacak. Bu haliyle hem mükellefler hem de idare bu ağır yükten kurtuldu.
HENÜZ ORTADA NETLİK YOK!
Peki Gümrük İdareleri daha etkin, daha kolay kıymet araştırmasına gidebilecekken mevcut değişiklikten sonra ne kadar kıymet araştırması açıldı!
Örneğin;
Gözetim kıymetine tabi eşyaların ithalatlarında yükümlülerince düşük fatura kıymeti gösterilerek fatura kıymeti ile gözetim kıymeti arasındaki farkın vergilerinin geri alınması karşısında Bakanlık etkin bir politika ortaya koyabiliyor mu?
Gümrük idareleri bu eşyalarda kıymet araştırmalarını artık açıyor mu?
Vergilerin geri alınması konusunda avukatlar bir yarış içerisinde mi birçok avukatlık bürosu sadece gümrük vergilerinin geri verilmesi için personel istihdam ediyor mu?
Bu durum yıllardır devam ediyor ancak hala bir netlik ortada yok!
RASYONEL DEĞİŞİKLİKLER BEKLEMEKTEYİM
Gümrük Kanunu’nun 211. maddesinde yapılan değişiklik tam bir çözüm ortaya koyamadı. Ticaret Bakanlığı’nın Gümrük Yönetmeliği’nin 587. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde yaptığı değişikliği olumlu bulmakla birlikte bu değişikliğin Danıştay Kararları ile ortaya çıktığı aşikardır. Aynı danıştay ve alt mahkemelerin Gümrük İdarelerinin kıymet araştırmalarını da usulden ve esastan kabul etmediği ortadayken Kıymet Araştırmaları ile ilgili 2012 / 29 Sayılı Gümrükler Genel Müdürlüğü Genelgesi’nde de rasyonel değişiklikler beklemekteyim.
HUKUK BÜROLARI VE MALUM SORUN
Dünyanın hiçbir gelişmiş ülkesinde böyle bir uygulama yokken, Türkiye’de bunun bir meslek haline gelmesi, sırf atılan yurt dışı giderlere tekabül eden vergilerin geri alınmasından nemalanan hukuk bürolarının ortaya çıkması kabul edilemez.
Hazinen tahsil ettiği vergileri, faiziyle geri ödemesini bitirecek politikaları Ticaret Bakanı’ndan beklemekteyim.