Bir memlekette namuslular, namussuzlar kadar cesur olmadıkça o memlekete kurtuluş yoktur!

(İsmet İNÖNÜ)

Şair-Yazar Ataol Behramoğlu, yıllar önce

“Üç Cumhuriyet’’ yazısında şöyle yazmıştır:
“Cumhuriyet sözcüğünün geçtiği üç değerimizden ilki, Türkiye Cumhuriyeti’dir.
Bu anlamda ikinci değerimizin Cumhuriyet Halk Partisi olduğunu düşünüyorum.
Üçüncü değerimiz, adı gibi kendisi de Cumhuriyet kavramıyla özdeş olmuş Cumhuriyet Gazetesi’dir.
Her üçü de eleştiriye açıktır. Fakat her üçünü de gözbebeğimiz gibi korumamız gerektiğinden kuşkum yok!’’

****

İşte o Türkiye Cumhuriyeti Mucizesi’nin Yaratıcısı; Mustafa Kemâl Atatürk’tür!
Yanında, en yakınında; İsmet İnönü ‘’İsmet Paşa’’ vardır.
Onu da şöyle tanımlar “Büyük Kurtarıcı’’ :
“Türkiye’nin Makus Talihini Değiştiren Kader Adamı!’’ Balkanlar'dan Yemen'e,  Sarıkamış'a, Çanakkale'den Sakarya'ya; cephede geçmiş bir ömürdür İsmet İnönü.

****

Bir anımız;
Dönertaş Altınordu’da, tarihi taş bina kulübün karşısında 948 çıkmazında oturuyorduk.

Kemâl Atatürk İlkokulu öğrencisiydim. Fuar’a gitmek, yaz gecelerinin en büyük keyfiydi.
Unutmadım unutamadım 20 Ağustos 1969 tarihini!
Basmane 9 Eylül Kapısı’nda açılış vardı o zamanki adıyla “İzmir Enternasyonal Fuarı’’nın… 

İsmet Paşa açacaktı.
Gazeteler yazıyor, radyoda duyuruluyor, el ilanları dağıtılıyordu.
“Adamı Adam Eden’’ anaların en özeli, sıkı “Cumhuriyet Kadını’’, Atatürk/İsmet İnönü hayranı anacım "Çakır"la ile açılışa gittik.
Anımsadığım kadarı ile çivit mavisi takım elbiseli, lacivert-beyaz iki renk iskarpinleri, hiç çıkarmadığı beyaz panama şapkası ve kulaklığı ile İnönü’yü gördüm.
Yanında da, beyaz şapkasıyla eşi Mevhibe İnönü.
Tam bir Avrupalı çift!
Dönemin İzmir Valisi merhum Namık Kemal Şentürk ile Paşa; açılışı yaptı.

Odalar Birliği pavyonunun önüne geldi.
Beraberindekilerle konuştuğu sırada anacım, yanına götürdü.
Elini öptüm, başımı okşadı.

***

İsmet İnönü; ileri görüşüyle Atatürk’ün en yakınında bulunabilmiş bir devlet adamıdır. Cumhuriyet tarihçilerine göre; bu yakınlığı her dönem, Atatürk’e, Cumhuriyet ilke ve kazanımlarına saldırmanın bir yolu olmuştur!
Mirliva İsmet!
Askeri deha İsmet Paşa!..
Milli Mücadele Kahramanı, Lozan’da “diplomatik zeka’’.
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Başbakanı, İkinci Cumhurbaşkanı, 33 yıl 4 ay 11 gün de CHP Genel Başkanı.
Çağdaş Türkiye’nin / Çok Partili Rejim’in kuruluşuna emek vermiş Türk Demokrasi’sinin önemli figürü; deneyimli devlet adamı!
Kurtuluşa imza atmış ordunun ‘’Garp Cephesi Komutanı’’ o! 

Tarih, her zaman İsmet İnönü’yü yazacaktır!
Cumhuriyet Tarihçisi Sinan Meydan’ın şu sözüne de katılmamak mümkün değil:
‘’İsmet İnönü’yü tarihten silmeye kalkanların hiçbirinin -İsmet İnönü’nün askeri ve sivil kariyerinin yanına yaklaşamayacak olması- trajikomiktir!’’

****
Bugün Malatya’daki İnönü Heykeli’nin mermer yazıtında şu ifade vardır:
“Adın Temiz, Hatıran Aziz Kalacaktır!

47 yıl olmuş bugün İsmet Paşa'nın aramızdan ayrılışı.

Özlemle.Saygıyla...